E-mailactie Recht om te weten wat je eet, ook in crisistijd

E-mailactie Recht om te weten wat je eet, ook in crisistijd

Koekjes, babyvoeding, chips, pesto, frites, gebak, ontbijtgranen... We hebben ontdekt dat de recepten van veel voedingsmiddelen zullen veranderen door de bevoorradingsproblemen als gevolg van de oorlog in Oekraïne. In plaats van zonnebloemolie zullen we koolzaadolie of palmolie in onze voeding verwerkt krijgen. Verder zal de invoer van genetisch gemanipuleerde sojakoek uit Amerika stijgen om te dienen als diervoeder.

Het risico? Dat je niets weet van deze veranderingen in recepten, omdat de informatie niet zichtbaar is op het moment van je aankoop.

De behoefte aan flexibiliteit om de aanvoer van zonnebloem(olie) zeker te stellen is heel begrijpelijk, en foodwatch snapt dat er af en toe uitzonderingen kunnen worden gemaakt op ingrediëntenlijsten. Dit belet de fabrikanten echter niet om deze wijzigingen duidelijk mee te delen: geen afwijkingen van ons recht op informatie!

Daarom eisen wij dat fabrikanten en distributeurs ons verplicht in de schappen en online voor elk product op transparante wijze en duidelijk te informeren. Wij hebben het recht om de verandering in ingrediënten te weten.

Wil jij ook weten of je product van recept is veranderd? Doe met ons mee en eis transparantie: teken de petitie.

UPDATE 07-06: Unilever publiceert een consumenten-tool om producten met aangepaste ingredienten te zoeken. Op deze pagina geeft de producent aan dat ze hiermee zorgen voor "volledige transparantie" totdat alle ingredientenlijsten zijn aangepast.

UPDATE 02-08: Nu staan de winkels juist weer helemaal vol met zonnebloemolie, maar wel tegen veel hogere prijzen… Vanwege deze tekorten (en misschien hoge prijs?) wordt heel veel zonnebloemolie momenteel vervangen. Het risico? Dat je bij voedingsmiddelen hiervan niets weet, omdat de informatie niet zichtbaar is op het etiket op het moment van je aankoop. Pas vanaf 1 januari 2023 moeten voedselfabrikanten weer de etikettering aanpassen en de vervangende producten op hun verpakkingen vermelden. Maar helaas wordt het er dan niet beter op. Nota bene de NVWA, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport heeft samen met supermarktbranche-organisaties afspraken gemaakt dat je verschillende plantaardige oliën mag afwisselen. Bij de ingrediëntendeclaratie komt dan te staan: ‘in wisselende verhouding’. In de toekomst betekent dit dus dat we nooit weten welke oliemix er precies in je product zit. Qua inkoop natuurlijk wel erg makkelijk, de goedkoopste olievariant gaat het meest in het product zonder dat producenten het etiket hoeven aan te passen…

  • CBL (Centraal Bureau Levensmiddelenhandel)
  • FNLI (Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie)

Geachte heer/mevrouw, 

De oorlog in Oekraïne heeft gevolgen voor uw aanvoer van bepaalde grondstoffen -met name zonnebloemolie- en dus voor de producten die u op de markt brengt. 

Wij hebben vernomen dat veel bedrijven de recepten van bepaalde levensmiddelen moeten aanpassen en hun toevlucht moeten nemen tot alternatieve bevoorradingsbronnen, zoals raapzaadolie of palmolie. Deze herformuleringen zijn met vrijstellingen van de autoriteiten (NVWA) toegestaan zonder een onmiddellijke wijziging van de etiketten op de producten. Chips, sauzen, koekjes, margarine, kant-en-klaar maaltijden, pesto, gepaneerde vis en vele duizenden andere producten zijn getroffen. 

Als consument kunnen wij begrip opbrengen voor enkele dringende receptaanpassingen, maar wij eisen ons recht op om dat te weten. 

Daarom verzoeken wij u ons publiekelijk te beloven ons onmiddellijk op transparante wijze in te lichten over deze herformuleringen (allergenen, herkomst, veranderingen in ingrediënten, enz.); over de duur van deze uitzonderingen, alsmede over de motivering van deze veranderingen en uw keuze van vervangende ingrediënten. Deze informatie is des te belangrijker omdat het kan gaan om allergene ingrediënten, maar ook om controversiële ingrediënten, zoals palmolie en genetisch gemodificeerde producten voor diervoeder, zoals uit Latijns-Amerika ingevoerde oliekoeken.   

De INCO-verordening 1169/2011 van de EU over consumenteninformatie is duidelijk: "Om een hoog niveau van bescherming van de gezondheid van de consumenten te bereiken en hun recht op informatie te waarborgen, moeten de consumenten beschikken over adequate informatie over de levensmiddelen die zij consumeren. De keuzes van de consument kunnen onder meer worden beïnvloed door gezondheids-, economische, milieu-, sociale of ethische overwegingen. 

Een online lijst van relevante producten zoals voorzien is nuttig maar niet voldoende. Deze informatie moet voor iedereen beschikbaar zijn op het moment van aankoop, voor elk product, in de schappen van supermarkten, maar ook op uw websites, sociale netwerken en online verkoopsites.  

Ik zie uit naar uw antwoord en naar deze informatie, 

Met vriendelijke groet 

Lees ook ons achtergrondartikel: 'Hoe de agro-industrie een slaatje probeert te slaan uit de Oekraïne-oorlog'

8059

handtekeningen. Heb jij al meegedaan?

Je telefoonnummer invullen is niet verplicht. Vul je je telefoonnummer in? Dan bellen we je maximaal 1 keer per jaar om je te informeren over onze werkzaamheden of om je steun te vragen. Je kunt je altijd afmelden.

Velden met een * zijn verplicht.

foodwatch gaat zorgvuldig om met uw persoonsgegevens. Voor meer informatie over hoe wij uw persoonsgegevens beschermen verwijzen we naar ons privacystatement.