Aanpak krimpflatie eerste aanzet voor herstellen koopkracht

Een half jaar na onze dringende oproep om te stoppen met het verkopen van 'minder product voor meer geld' blijkt uit een nieuwe steekproef dat de misleiding door supermarkten en producenten nog altijd gaande is. Het verschijnsel krimpflatie, waarbij voedselfabrikanten ‘stiekem’ de inhoud en/of de verpakking verkleinen, waarbij de prijs per kilo of liter sterk stijgt, is volgens ons pure misleiding waar een eind aan moet komen in tijden van hoge inflatie. We eisen dat er - om de koopkracht van consumenten te beschermen - wettelijke maatregelen komen.   

Nu de voedselbranche al een tijd weigert om meer transparant te zijn, wordt het tijd dat de overheid ingrijpt. Vele tienduizenden consumenten voelen zich namelijk enorm bedonderd door voedselfabrikanten en supermarkten. Zeker omdat die - ook in voor hen economisch lastige tijden - nog altijd omzetstijgingen en zelfs recordwinsten laten zien.

De Autoriteit Consument en Markt (ACM) ziet krimpflatie niet als een wettelijke overtreding, maar fabrikanten kunnen volgens de autoriteit bij gewijzigde hoeveelheid van de verpakking wel duidelijker zijn in hun informatie richting consumenten. Wij eisen al vanaf onze eerste steekproeven naar krimpflatie middels een protestmailactie van voedselfabrikanten en supermarkten om op de voorkant van voedselverpakkingen heldere informatie te plaatsen over de inhoudsveranderingen.

We hebben op basis van tips vanuit onze achterban en een online steekproef in augustus 2023 nog eens 15 producten gevonden die krimpflatie goed illustreren: 

• Bertolli pastasaus in zak Piccante: was 500 gram, is nu 460 gram (prijs per kilo +90%)

• Patak’s Mini Naan Plain (4 stuks): was 240 gram, is nu 188 gram (prijs per kilo +54%)

• Knorr Natuurlijk lekker chili con carne mix: was 64 gram, is nu 47 gram (prijs per kilo +53%)

• Leerdammer gatenkaas 45+ plakken: was 300 gram, is nu 210 gram (prijs per kilo +40%)

• Vivera Tofu Natural: was 500 gram, is nu 400 gram (prijs per kilo +37%)

• AH Cocktail borrelnoten gezouten: was 200 gram, is nu 180 gram (prijs per kilo +34%)

• La Vache Qui Rit (8 puntjes): was 128 gram, is nu 120 gram (prijs per kilo +29%)

• Klene Puur Zoethout zak: was 200 gram, is nu 180 gram (prijs per kilo +25%)

• McVities Crunchy Haverkoek: was 300 gram, is nu 255 gram (prijs per kilo +25%)

• Ola Viennetta: was 750ml, is nu 650ml gram (prijs per liter +15%)

• Listel Rose (1/2 fles): was 380ml, is nu 375ml (prijs per liter +14%)

• M&M's Chocolate: was 275 gram, is nu 250 gram (prijs per kilo +14%)

• Ola Calippo mini orange & citroen: was 480ml, is nu 400ml (prijs per liter +12%)

• Lassie toverrijst panklaar: was 270 gram, is nu 250 gram (prijs per kilo +8%)

• Zuivelhoeve Boer’n yoghurt: was 800 gram, is nu 750 gram (prijs per kilo +7%)

Ons boodschappenwagentje met vijftien nieuw onderzochte voedselproducten is in een half jaar tijd 15% lichter geworden, terwijl er 34% meer voor moet worden afgerekend. Dit is opvallend als je het afzet tegen de omzetstijgingen en hoge winsten die veel voedselfabrikanten en supermarkten realiseren. In het geval van Unilever vinden we het zelfs schofterig. Deze voedselgigant komt bij presentaties van bedrijfscijfers constant in de media met koppen als ‘Winstexplosie Unilever’ en ‘Unilever profiteert van prijsverhogingen’. Maar het zijn niet alleen prijsverhogingen, Unilever profiteert ook nog eens van krimpflatie. Consumenten krijgen in plaats van 750ml Ola Vienetta nog maar 650ml. In plaats van zes Ola Calippo mini’s zitten er nog maar vijf in de verpakking. Er zit een kwart minder inhoud in een zakje Knorr Natuurlijk lekker Chili Con Carne mix. Terwijl de prijs ervan bij Albert Heijn is gestegen van 1,59 naar 1,79 euro. Per kilo gerekend is de prijsstijging meer dan 50%. Kostprijsstijgingen voor het bedrijf worden prijsstijgingen voor de consument. Ze worden te vaak in z’n geheel afgewenteld op hun portemonnees.

In Nederland zijn de consumentenprijzen voor voedingsmiddelen nog altijd aan het stijgen. In de maanden juni, juli en augustus van dit jaar is de voedselinflatie met respectievelijk 13,1%, 11,7% en 10,3% gestegen, blijkt uit cijfers van het CBS. Bij de in augustus door ons onderzochte voedingsmiddelen zijn de prijsstijgingen nog veel hoger, met stijgingen van tussen de 25% en 90% per kilo of liter.

Veel Nederlandse huishoudens hebben het zwaar. Eerder dit jaar bleek uit onderzoek van Deloitte, het Nibud en Universiteit Leiden dat 6 op de 10 huishoudens niet of moeilijk rond kan komen. Vandaar ook onze roep  om extra inspanning van de overheid. Den Haag kan daarbij een goed voorbeeld nemen aan Parijs. De Franse overheid is al bezig om fabrikanten en supermarkten te dwingen om de prijzen van hun producten te verlagen. Om zo het leven in Frankrijk weer wat betaalbaarder te maken, en de voedselinflatie te beteugelen.

Een 'bonnetjes-affarie'? 

Verborgen inflatie is moeilijk te documenteren omdat je meestal niet beide verpakkingsformaten tegelijkertijd in de schappen zult vinden . Ook zijn niet alle kassabonnen en schapprijzen van een aantal weken, maanden, jaren geleden meer beschikbaar. 

Het fenomeen krimpflatie is van alle tijden en niet een recent nieuw fenomeen. Het gaat waarschijnlijk wel nog meer voorkomen omdat fabrikanten en supermarkten krimpflatie vaak rechtvaardigen met de gestegen kostprijzen van hun grondstoffen en energie. 

Let op: onze berekeningen zijn in augustus 2023 gemaakt. De prijzen van voedingsmiddelen zullen naar verwachting de komende maanden blijven stijgen. 

STUUR NU EEN PROTESTMAIL >>