EU-voorstel verontreinigingen met minerale olie uitgelekt

Een uitgelekt ontwerp van de voorgestelde verordening om de verontreiniging van voedsel met minerale oliën tot een minimum te beperken, dat door Foodwatch is verkregen, laat duidelijke zwakke punten zien voor de bescherming van de gezondheid van de consument. Het voorstel is een belangrijke stap in de richting van de vaststelling van wettelijk bindende limieten voor minerale olie aromatische koolwaterstoffen (MOAH), die vermoedelijk genotoxische kankerverwekkende stoffen zijn, in voedsel.

Lees ook onze Q&A over minerale olie!

Lobby zwakt politieke daadkracht af

Wij zijn echter bezorgd dat het in de huidige vorm consumenten - vooral kwetsbare groepen zoals zuigelingen en jonge kinderen - in gevaar kan brengen. Een eerdere versie van de tekst die Foodwatch eind 2023 onder ogen kreeg was ambitieuzer, wat suggereert dat de sterke druk van de industrie om uitzonderingen te maken succesvol is. Als Europese consumentenorganisatie roepen we de lidstaten op om hun steentje bij te dragen door de lobby van de industrie te weerstaan en de wetgeving aan te scherpen in het belang van de bescherming van de volksgezondheid.

De enige juiste limiet voor MOAH? Nul komma nul!

"Na jaren van alarmerende testresultaten en publieke druk heeft de Europese Commissie eindelijk een stap gezet in de richting van het reguleren van minerale olieverontreinigingen in voedingsmiddelen. Het ontwerpvoorstel mist echter de tanden die nodig zijn om consumenten volledig te beschermen. In een context van aanzienlijke lobby van bedrijven is het nu aan de lidstaten om aan te dringen op sterke regelgeving. De industrie heeft consumenten te lang blootgesteld aan vermeende genotoxische carcinogenen die niet in ons voedsel thuishoren. Het enige aanvaardbare residuniveau voor minerale olie in ons voedsel is: nul!", aldus Natacha Cingotti van Foodwatch International.

De Europese Commissie heeft een ontwerpverordening voorgesteld over de verontreiniging van voedsel met minerale oliën, die nu wordt besproken met de EU-lidstaten. Een vergadering van de verantwoordelijke werkgroep van de lidstaten heeft inmiddels plaatsgevonden op 12-13 december in Brussel en een akkoord wordt verwacht in het eerste kwartaal van 2025.

Volgens ons bevat het nu uitgelekte ontwerp, dat dateert van juni 2024, drie tekortkomingen:

• 1. Buitensporig hoge maximumgrenzen

Voorgestelde drempelwaarden voor sommige grondstoffen zoals plantaardige oliën, oliën uit afval van olijven en marine oliën zijn onaanvaardbaar hoog.

• 2. Onaanvaardbaar lange overgangsperioden

Hoewel een gefaseerde invoering van nieuwe regelgeving noodzakelijk kan zijn, zijn de voorgestelde overgangsperioden van meerdere jaren voor bepaalde voedingsmiddelen buitensporig lang. De industrie is al jaren op de hoogte van het probleem van minerale olieverontreiniging, aangezien de eerste tests van Foodwatch al dateren van 2015. Sindsdien hebben voortdurende verbeteringen in methoden aangetoond dat strengere limieten sneller zouden kunnen worden geïmplementeerd.

• 3. Onvoldoende bescherming voor kwetsbare groepen

De ontwerpverordening heeft ook betrekking op zuigelingenvoeding en babydrankjes, wat een positieve stap is. Sommige voorgestelde limieten voor deze producten, vooral die met een vetgehalte van meer dan 50%, blijven echter te hoog. Zuigelingen en jonge kinderen zijn bijzonder kwetsbaar voor de gezondheidsrisico's van MOAH, waardoor een strikte nultolerantienorm noodzakelijk is.

Europese politiek moet ware gezicht laten zien

"Deze wetgeving biedt een zeldzame kans om miljoenen Europese burgers te beschermen tegen onnodige besmetting door schadelijke minerale oliën. De lidstaten moeten vastberaden handelen om de gaten in het ontwerpvoorstel te dichten en een verordening aan te nemen die prioriteit geeft aan de volksgezondheid boven de belangen van de industrie ”, aldus Cingotti.

De afgelopen tien jaar heeft Foodwatch continu aandacht gevraagd voor de verontreiniging met minerale olie door uitgebreide tests op voedingsmiddelen en door te pleiten voor een strenge EU-verordening. Al in 2015 publiceerden we laboratoriumtests die aantoonden dat veel voedingsmiddelen zoals rijst, pasta of cornflakes verontreinigd waren met minerale olie. Onze tests uit 2021 waren essentieel voor het initiëren van het huidige voorstel voor een bindende verordening. We hebben de langverwachte politieke ontwikkeling verwelkomd, maar er zijn nog steeds aanzienlijke verbeteringen nodig om de toekomstige wetgeving de consumentenbescherming effectief te laten verbeteren.

Meer dan 185.000 mensen hebben al onze petitie ondertekend waarin we een nultolerantie eisen ten aanzien van de verontreiniging van voedsel met minerale oliën.