Standpunt Foodwatch over vogelgriep en vaccins
Vogelgriep veroorzaakt grote schade in Nederland, en hoewel vaccinatie van kippen getest wordt, blijft het probleem van de overvolle pluimveeindustrie de onderliggende oorzaak.
De vogelgriep komt steeds vaker in Nederland voor. De laatste jaren zelfs jaarrond. Hetzelfde geldt voor de ophokplicht die wordt ingezet om kippen te beschermen tegen deze vogelgriep. Sinds oktober 2020 zijn de uitbraken en ophokplichten niet meer opgehouden. Als we naar de afgelopen jaren kijken dan gold 80% van de tijd een ophokplicht in (geheel of een deel van) Nederland! Slechts in 42 van de 208 weken mochten alle vrije uitloop en biologische leghennen naar buiten.
De vogelgriep is een virus dat kippen heel ziek maakt en het heerst dus bijna non-stop in Nederland. Als er een uitbraak van het virus is, dan worden vaak voor de zekerheid in de omgeving meteen tienduizenden gezonde kippen afgemaakt. En om te voorkomen dat er toch nog andere kippen ziek worden, stelt de overheid vaak een ophokplicht in: kippen mogen niet meer naar buiten.
Als je de weide van de vrije uitloopkip afpakt, pak je ruim 90% van haar leefruimte af! In plaats van een weide van 4 vierkante meter per kip, zitten ze ineens in een potdichte stal met minder dan een krantenpagina leefruimte (0,1 vierkante meter).
Krimp pluimveeindustrie hard nodig
Al jaren wordt er gewerkt aan een vaccin voor kippen tegen de vogelgriep. Maar dit is een heel onzekere oplossing. Op dit moment gaat het nog maar om een proef met één bedrijf in Nederland om te testen of het werkt. Dat kan nog jaren duren. En ook al blijkt het een succes, dan is het nog maar de vraag of andere landen wel eieren willen importeren die komen van gevaccineerde kippen. Dit kan de Nederlandse eiersector ervan weerhouden mee te willen werken aan het vaccineren van kippen. En tot slot is het onduidelijk of het vaccineren van kippen het hele probleem van de vogelgriep oplost, of dat er alsnog uitbraken kunnen voorkomen waarbij een ophokplicht nodig zal worden gevonden.
De vogelgriep is een groot probleem, maar eigenlijk is het een gevolg van een groter probleem: dat de kippenindustrie in Nederland een plofindustrie is geworden met veel te veel kippen op elkaar gepropt. Dit zorgt voor dierenwelzijnsproblemen, milieuschade én steeds terugkerende vogelgriep. Het verhoogt ook nog eens het risico dat ziektes zoals de vogelgriep van dier op mens overspringen.
Daarom is een krimp van de huidige pluimveeindustrie nodig. Het tegelijkertijd gebruiken van een succesvol, goedgekeurd vaccin tegen de vogelgriep kan een hoop dierenleed voorkomen. Daar is Foodwatch dus niet tegen. Maar Foodwatch ziet vaccinaties van kippen dus niet als dé oplossing voor het grote probleem van de pluimveeindustrie. Er zouden geen vaccins nodig hoeven te zijn wanneer de echte oorzaak van het probleem wordt aangepakt.