Bron van vezels – Gezond? Of word je misleid?

Je ziet het regelmatig, de claim ‘bron van vezels’. En dat is niet zo gek, want er is de laatste jaren terecht veel aandacht geweest voor het belang van vezels in je voeding. Ze helpen je op gewicht te blijven en kunnen de kans op hart- en vaatziekten en diabetes verlagen. Helaas krijgen de meeste mensen minder vezels binnen dan de aanbevolen hoeveelheid van 30-40 gram per dag (voor een volwassene).

Gebruik van 'bron van vezels' en 'vezelrijk'

Voedingsfabrikanten spelen graag in op de vezelaandacht. Niet door meer vezelrijke producten te verkopen, maar door vezelclaims op hun (veelal) onverantwoorde producten te zetten. Op deze manier geven ze hun producten een gezond imago. Zo ben je als consument niet gebaat bij dergelijke claims, maar is het vooral de fabrikant die profiteert door zijn ongezonde product ‘wit te wassen’ met een zogenaamde 'voedingsclaim'. We laten het zien aan de hand van een voorbeeld: ontbijtkoek.

De peperkoek op de foto claimt een ‘bron van vezels’ te zijn. Het gebruik van dergelijke claims is door Europa bepaald. Bij vezels heb je 2 toegestane claims: ‘bron van vezels’ en ‘vezelrijk’. Bij de eerste moet het product 3 gram vezels per 100 gram bevatten, óf 1,5 gram per 100 kcal. Voor gebruik van de claim ‘vezelrijk’ moet het product 2 keer zoveel vezels bevatten.

Mierzoete ontbijtkoek witwassen door 'bron van vezels'

De ontbijtkoek in het voorbeeld is gemaakt van onder andere roggebloem en tarwebloem. Bloem, dat wordt gemaakt van het binnenste deel van de graankorrel, is in vergelijking met bijvoorbeeld volkorenmeel, waarbij de hele graankorrel is vermalen, vezelarm. Tijdens het bewerkingsproces van rogge en tarwe naar bloem zijn de meeste vezels er dus uitgehaald. In de ontbijtkoek blijven er op die manier slechts 3,2 gram vezels per 100 gram over, maar nog steeds voldoende om de voedingsclaim ‘bron van vezels’ te gebruiken.

Is deze ontbijtkoek daarmee gezond? Nee, absoluut niet. Voor een volwassene is het advies om dagelijks tussen de 30 en 40 gram vezels eten. Om voldoende vezels binnen te krijgen moet je dus 1,1 kilo ontbijtkoek eten (35 gram vezels). Omdat zo’n ontbijtkoek vooral uit heel veel suiker bestaat, eet je dan gelijk 416 gram suiker. Dat zijn 94 suikerklontjes! Wil je dus je vezels uit deze ontbijtkoek halen dan krijg je daarmee ruim anderhalf keer het aantal calorieën (3.400) binnen dat voor een volwassen vrouw wordt aanbevolen en zelfs ruim 8x meer suiker dan de Wereldgezondheidsorganisatie adviseert om maximaal per dag te eten, namelijk 50 gram.

Deze ontbijtkoek is dus een héle sléchte bron van vezels. Tóch mag de fabrikant de voedingsclaim ’bron van vezels’ op zijn ontbijtkoek zetten. De wet laat dus ruimte voor misleiding. Zo word jij als consument op het verkeerde been gezet.

Wil je weten waar vezels van nature in zitten? Het advies van het Voedingscentrum is hier te lezen. Wil je meer lezen over misleiding op het gebied van vezels, lees het hier.

Help mee!

Foodwatch is jouw voedselwaakhond. We komen op voor jouw recht op eerlijk, gezond en veilig voedsel. We ontvangen geen subsidie van de overheid en accepteren geen geld van de levensmiddelenindustrie. Wij eisen dat voedselproducenten vertellen wat er werkelijk in ons eten zit. Je kunt dat als consument niet alleen. Daarom is een organisatie als Foodwatch hard nodig. Kijk wat jij nog meer kunt doen >>