Bescherm consumenten tegen de macht van de voedselindustrie

Haal die bende van ons bord! 

We roepen de nieuwe regering op om werk te maken van een beter voedselbeleid en ons vijfpuntenplan op te nemen in het nieuwe regeerakkoord. Lees hieronder over het eerste punt. 

De overheid heeft als belangrijke taak om de volksgezondheid te bevorderen. Zeker nu meer dan de helft van de Nederlanders lijdt aan overgewicht en ziektes als diabetes type II, dementie en kanker toenemen, is overheidsingrijpen belangrijker dan ooit. 

In 2018 moest het Nationaal Preventieakkoord bijdragen aan het tegengaan van overgewicht in Nederland en het suikergebruik verminderen, onder meer door middel van een suikertaks. Dat was echter buiten de voedselindustrie gerekend. Ook zij was door de regering uitgenodigd aan de overlegtafel met alle gevolgen van dien. Want toen het Preventieakkoord er lag, bleek de maatregel van de suikertaks verdwenen te zijn. En dit is slechts één voorbeeld van de macht en invloed van de voedsellobby. Maar er zijn nog veel meer gevallen van beïnvloeding bekend, waarbij de voedselindustrie haar belangen wist veilig te stellen ten koste van de consument.

Hoe ver deze invloed precies reikt, blijft echter in het ongewisse. De mate van voedsellobby kan namelijk niet structureel in kaart worden gebracht, door het ontbreken van een register waarin lobbygesprekken worden bijgehouden. In 2021 is daarvoor al een motie aangenomen door de Tweede Kamer, maar tot op heden niet uitgevoerd, terwijl zo’n lobbyregister in andere landen al jaren naar tevredenheid werkt.

De voedselindustrie weet niet alleen beleid van de overheid te beïnvloeden, ook heeft zij vaak een flinke vinger in de pap bij onderzoek naar voedsel en haar effecten op de gezondheid. De voedselindustrie financiert met grote regelmaat onderzoeken met als enige doel de eigen claims kracht bij te zetten. Sterker nog, er worden commerciële instituten gebouwd op universiteitsterreinen. Dit brengt de betrouwbaarheid van dergelijk onderzoek in gevaar. Van onafhankelijk onderzoek is geen sprake als de voedselindustrie de geldschieter is. Meestal gaat dan toch op: wie betaalt bepaalt en dit is niet volgens wetenschappelijke codes. Uiteindelijk komen we ook weer bij de overheid uit, want die baseert zich ook mede op dit soort onderzoeken om het beleid te onderbouwen.
 

• Stel de consument centraal en niet de financiële belangen van de voedselindustrie bij beslissingen rond voedselbeleid
• Maak wetenschappelijk onderzoek naar voedsel onafhankelijk: faciliteer een fonds voor financiering
• Laat alleen voedselonderzoek dat voldoet aan de gedragscode wetenschappelijke integriteit leidend zijn in de besluitvorming
• Voer een lobbyregister in om de lobby van de voedselindustrie zichtbaar te maken
• Houd de voedselindustrie weg van de overlegtafels