Overheden bevestigen: giftige minerale oliën in voedsel

Nadat foodwatch vorig jaar oktober op Europees niveau alarm heeft geslagen over de verontreiniging van sommige babymelkproducten met schadelijke minerale oliën, tonen laboratoriumtests in opdracht van Duitse, Franse, Belgische en Luxemburgse overheidsinstanties aan dat we - helaas - gelijk hebben. We wachten nog op verdere tests van de Nederlandse overheidsinstanties.

Foodwatch heeft in het najaar van  2019 al aan de bel getrokken over de aanwezigheid van minerale oliën in verschillende babymelkproducten. En jaren daarvoor, in 2015 al, over minerale oliën in kartonnen verpakkingen. Hierop hebben verschillende Europese lidstaten herhaaltesten uitgevoerd naar de aanwezigheid van schadelijke resten van minerale oliën in (baby)voeding. 

Potentieel kankerverwekkend en mutageen

Minerale oliën behoren tot grootste verontreinigers voor het menselijk lichaam. Vooral aromatische minerale oliën (MOAH) worden door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) beschreven als potentieel kankerverwekkend en mutageen. Daarom mogen dergelijke residuen niet aanwezig zijn in levensmiddelen, zelfs niet in de kleinste hoeveelheden. Zuigelingen lopen hierbij een groter risico dan volwassenen. Het RIVM geeft in haar meest recente rapport (2019) aan dat 'MOAH uit onvoldoende gezuiverde oliën al bij een lage blootstelling kankerverwekkend kunnen zijn. Daarom mogen deze oliën in de voedselketen niet worden gebruikt.'

Keer op keer solide bewijs

Uit testresultaten blijkt dat in Duitsland 9 van de 12 blikken babymelkpoeder die eind 2019 door autoriteiten zijn onderzocht besmet zijn met gevaarlijke minerale oliën. In Luxemburg hebben autoriteiten geconstateerd dat 2 van de 19 geteste voedingsproducten zijn verontreinigd. In België blijkt uit een rapport dat 12% van de daar 200 geteste voedingsmiddelen (niet alleen melkpoeder) besmet is met MOAH. In Frankrijk heeft de Franse antifraude-eenheid monsters genomen bij twee fabrikanten die uit de foodwatch-tests naar boven zijn gekomen. Ook hier bevestigen de resultaten van de overheid dat er giftige residuen uit minerale oliën in de producten zitten. 

‘Alle tests bevestigen het eerder door foodwatch gesignaleerde gevaar. Het wordt tijd dat deze informatie op transparante wijze door de autoriteiten openbaar wordt gemaakt en dat er voorschriften worden vastgesteld om de consument te beschermen tegen de besmetting van levensmiddelen met deze minerale oliën’, benadrukt Karine Jacquemart, directeur van foodwatch Frankrijk.

Uit openbare stukken van de Nederlandse overheid blijkt dat in Nederland ‘de NVWA naar aanleiding van het foodwatch-onderzoek monsters heeft genomen van de producten, die nader zullen worden onderzocht. In dit bijzondere geval moet de bron van de verontreiniging achterhaald worden om een risicoschatting te kunnen maken.’

Nicole van Gemert van foodwatch Nederland: 'Minerale oliën horen gewoon niet thuis in ons voedsel, ook niet in minimale of marginale hoeveelheden. Producenten kunnen zelf al van alles doen, maar laten dit wellicht uit kostenoverwegingen na. Als we het bijvoorbeeld over voedselproducten in grote blikken hebben, zoals babymelkpoeder of havermout, hoe moeilijk is het om het product in een binnenzak te doen zodat er in principe geen contact meer is met de olieresiduen die aan de binnenkant van het blik zitten?' 

Consumenten verdienen transparante waardheid

De Europese Commissie komt op vrijdag 21 februari met de lidstaten bij elkaar om een besluit te nemen over hoe de kwestie rondom giftige minerale oliën in voedingsmiddelen, waaronder babymelkpoeder, moet worden opgevolgd. Volgens foodwatch is de commissievergadering een uitgelezen mogelijkheid voor de Europese Commissie en de lidstaten om eindelijk de waarheid te vertellen aan Europese consumenten. Foodwatch blijft deze kwestie nauwlettend volgen en zal producenten en overheden blijven aanspreken op hun verantwoordelijkheid om te zorgen voor gezond, eerlijk en veilig voedsel.