Producten bij AH, Jumbo, Aldi en Lidl besmet met minerale olie

Supermarkten negeren de oproep van minister Schippers om de vervuiling van hun producten met de gevaarlijke minerale oliën MOAH en MOSH aan te pakken. Dat concludeert foodwatch naar aanleiding van nieuwe laboratoriumtesten waaruit blijkt dat in 9 van de 12 geteste huismerkproducten van Albert Heijn, Jumbo, Aldi en Lidl het gevaarlijke MOAH aanwezig is. De gevonden vervuiling werd vooral aangetroffen in pasta’s als macaroni en tagliatelle. Daarnaast blijken de geteste spaghetti ’s van zowel Jumbo als Albert Heijn sterk vervuild met MOSH. MOAH wordt ervan verdacht kankerverwekkend te zijn, terwijl MOSH ervan wordt verdacht weefselschade te veroorzaken. In antwoord op Kamervragen deed de minister al tweemaal een oproep aan bedrijven om hun verantwoordelijk te nemen en veilige producten te garanderen.

foodwatch: “Meer dan een half jaar na onze eerste test liggen er nog steeds sterk vervuilde producten in het winkelschap. De door de minister gewenste ‘eigen verantwoordelijkheid’ van bedrijven is ver te zoeken. De voedselindustrie waakt niet over onze gezondheid – deze wens van minister Schippers is naïef. De overheid hoort verantwoordelijkheid te nemen voor de volksgezondheid. foodwatch wil dan ook dat het kabinet hiertoe zo snel mogelijk veilige verpakkingen verplicht en residunormen opstelt.”

Onderzoeksresultaten: negen van de twaalf producten vervuild

Van de grootste vier supermarkten werden ieder drie producten gekozen en door een geaccrediteerd laboratorium onderzocht. De producten werden geselecteerd op basis van het risicoprofiel: de kans op vervuiling wordt hoger ingeschat bij lang houdbare producten die in (gerecycled) karton zijn verpakt. Eerder geteste pasta’s bleken vaak vervuild en in de gekozen hagelslag en zilvervliesrijst was een half jaar geleden ook vervuiling gevonden.

In negen van de twaalf producten werd MOAH gevonden, variërend van 0,24 mg/kg tot 2 mg/kg. MOAH hoort geheel niet in voedsel aanwezig te zijn omdat de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid EFSA deze minerale olie er van verdenkt kankerverwekkend en mutageen te zijn. We vonden een uitschieter van 2 mg/kg bij de Tagliatelle van Aldi.

In zeven van de twaalf geteste producten werd MOSH aangetroffen, waaronder alle drie de producten van Albert Heijn, twee producten van Aldi en één product van Jumbo en Lidl. MOSH wordt ervan verdacht weefselschade te kunnen veroorzaken. De spaghetti van Jumbo en Albert Heijn bleek sterk vervuild. In de eerdere test van foodwatch bleek de spaghetti van Jumbo ook al erg vervuild. Dit zou voor elk bedrijf reden moeten zijn om onmiddellijk maatregelen te nemen. Dat dit kennelijk niet is gebeurd, toont aan dat supermarkten als Jumbo en Albert Heijn de gezondheid van haar klanten onvoldoende serieus nemen en dat overheidsingrijpen nodig is. Ook valt op dat twee van de drie producten van Lidl schoon (onder detectielimiet) zijn. Lidl heeft in haar brieven aan foodwatch echter geen concrete maatregelen toegezegd, waardoor de oorzaak voor deze resultaten onduidelijk is.

Aantal bedrijven hebben maatregelen genomen

Afgelopen juni kondigde Kraft Heinz nog maatregelen aan kort nadat bij haar merkproducten Brinta graanontbijt en Honig Dora pasta voor de 2e keer vervuiling was aangetoond en foodwatch een Facebookactie was begonnen. Koopmans kondigde eerder al maatregelen aan nadat foodwatch vervuiling had gevonden in de maïzena van het bedrijf. Albert Heijn, Aldi, Lidl en Jumbo hebben vooralsnog geen harde schriftelijke toezeggingen gedaan om deze vervuiling te voorkomen.

Minister roept bedrijfsleven op verantwoordelijkheid te nemen

Begin dit jaar liet minister Schippers foodwatch weten voorstander te zijn van Europese wetgeving, en als deze onverhoopt lang op zich laat wachten, te overwegen eigen normen op te stellen.Afgelopen november erkende de Minister al in antwoorden op Kamervragen dat “mengsels van MOAH’s inderdaad kankerverwekkend en mutageen kunnen zijn” en dat de voedingsindustrie niet tot “een adequate beheersing” van deze vervuiling komt.  Ze deed daarbij een (impliciete) oproep aan de levensmiddelenindustrie om verantwoordelijkheid te nemen: “Ik ga het gesprek met de industrie aan om te bespreken welke initiatieven er genomen zijn en welke aanvullende acties mogelijk zijn …. Het is aan de industrie om materiaalhergebruik te combineren met gelijktijdige garanties voor de voedselveiligheid.” Ze riep het bedrijfsleven afgelopen maand in nieuwe antwoorden op Kamervragen nogmaals en nu uitdrukkelijker op om deze eigen verantwoordelijkheid te nemen: “De bedrijven zijn zelf verantwoordelijk om veilige producten op de markt te brengen en deze veiligheid met adequate beheersmaatregelen te kunnen garanderen. […] Ik heb de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) op deze verantwoordelijkheid aangesproken; zij heeft aangegeven hierop actie te ondernemen.” 

foodwatch wil dat overheid nu snel ingrijpt

Omdat de meeste bedrijven nog onvoldoende maatregelen nemen, roept foodwatch de overheid op om het gebruik van beschermende verpakkingen per direct te verplichten, en de opstelling van normen te versnellen. Daarnaast heeft foodwatch de supermarkten vandaag opnieuw aangeschreven en opgeroepen om de gezondheid van hun klanten serieus te nemen en nú maatregelen te nemen. Wanneer supermarkten in hun reacties onvoldoende concrete of ambitieuze maatregelen aankondigen zal foodwatch haar campagne richting de supermarkten intensiveren, zoals foodwatch dit eerder met succes bij Kraft Heinz deed.