Actie en open brief tegen voedselbeleid EU
De Europese consumentenorganisatie foodwatch beschuldigt de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker van grootschalige tekortkomingen op het gebied van gezondheid en consumentenbescherming. Europa wordt keer op keer opgeschrikt door massale voedselschandalen en de Commissie is er niet in geslaagd om de consumenten effectief te beschermen, stelt foodwatch in een open brief aan de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker. foodwatch typeert de bewering van de Commissie dat de Europese levensmiddelenwetgeving voldoende bescherming biedt tegen gezondheidsrisico's als "losgeslagen van de werkelijkheid". Als de algemene levensmiddelenwetgeving van de EU niet volledig wordt hervormd, is het slechts een kwestie van tijd voordat het volgende voedselschandaal uitbreekt, schrijft de consumentenorganisatie. In Brussel hebben foodwatch-activisten symbolisch de open brief overhandigd en protesteerden ze voor het gebouw van de Europese Commissie. Een demonstrant gekleed als president Juncker stond achter een tafel met voedselproducten uit recente schandalen zoals met fipronil besmette eieren, paardenvlees lasagne en besmette Lactalis babymelk. De producten werden gepresenteerd als lekkernijen die de Europese burgers zonder zorgen zouden kunnen consumeren.
"Of het nu gaat om fipronil in eieren, besmette Lactalis-babymelk of paardenvlees in rundvleeslasagne, Europa wordt regelmatig getroffen door voedselschandalen. Deze leveren veel gezondheidsrisico’s op voor de consument. In plaats van de 500 miljoen Europese burgers te beschermen en de tekortkomingen in de EU-wetgeving te corrigeren, doet Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker alsof alles perfect in orde is", aldus de voedseldeskundige Lena Blanken.
foodwatch heeft de Commissie haar analyse van de zwakke punten in de levensmiddelenwetgeving van de EU verstrekt, samen met een aantal concrete voorstellen voor verbetering. Zo eist foodwatch bijvoorbeeld dat de traceerbaarheid van levensmiddelen in de EU wordt gegarandeerd. In dit verband verwees de organisatie naar het fipronil-schandaal als bewijs van het feit dat de EU er niet in geslaagd is de volledige traceerbaarheid in de hele voedselketen te waarborgen, een feitelijke vereiste van de EU-levensmiddelenwetgeving. Bovendien moeten er specifieke testverplichtingen voor levensmiddelenbedrijven worden ingevoerd. foodwatch stelt ook dat het waarschuwingssysteem tekortkomingen vertoont: De levensmiddelenwetgeving van de EU moet strikte bepalingen bevatten die de autoriteiten verplichten om de consumenten snel en volledig te informeren over mogelijke gezondheidsrisico's, maar ook over voedselfraude, en in alle gevallen de namen van de respectieve producenten en producten bekend maken. Daarnaast eist foodwatch dat consumentenorganisaties het recht krijgen om gerechtelijke stappen te ondernemen tegen overheidsinstanties die hun verplichtingen uit hoofde van het EU-recht negeren. Dit is de enige manier om consumentenorganisaties de hefboomwerking te geven die zij nodig hebben om de rechten van de consument effectief te verdedigen.
Jean-Claude Juncker ziet zelf echter blijkbaar geen bijzondere noodzaak om op te treden. Onlangs beweerde een woordvoerder van de Europese Commissie dat alle voedselproducten in de EU in de hele toeleveringsketen getraceerd kunnen worden en dat het anders niet mogelijk zou zijn geweest om het fipronilschandaal zo snel op te lossen. In haar brief aan president Juncker heeft foodwatch deze beweringen aan de kaak gesteld als "volledig vals en respectloos voor de burgers van Europa", met als argument dat de autoriteiten nog niet hebben vastgesteld hoeveel miljoenen eieren besmet waren met het insecticide fipronil en waar ze terecht zijn gekomen.
In april stelde de Europese Commissie een hervormingspakket voor de Europese levensmiddelenwetgeving voor dat de bepalingen over risicobeoordeling voor gewasbeschermingsmiddelen zou wijzigen en tegelijkertijd de ogen zou sluiten voor alle andere problemen. foodwatch bekritiseerde het voorstel als ontoereikend met het argument dat, in plaats van zich te concentreren op één enkel onderwerp, de Commissie de fundamentele zwakheden van de EU-wetgeving moet wegwerken. De Europese "algemene levensmiddelenwetgeving", Verordening (EG) nr. 178/2002, werd in 2001 goedgekeurd als reactie op de BSE-crisis (gekkekoeienziekte). Momenteel is de Europese Commissie van plan deze verordening te herzien in het kader van het "REFIT"-proces (Regulatory Fitness and Performance Programme).