Friesland Campina verliest beroep over vanillevla zonder vanille
Het College van Beroep van de Reclame Code Commissie (RCC) heeft vandaag <link http: www.foodwatch.nl fileadmin foodwatch.nl onze_campagnes misleidende_marketing images_2019 _blank>geoordeeld dat Friesland Campina in strijd handelt met de Europese wetgeving tegen misleiding, door in haar Optimel vanillevla geen spoortje vanille te stoppen. Daarmee is de eerdere uitspraak van de Reclame Code Commissie bevestigd en definitief. De zaak was aangespannen door consumentenorganisatie foodwatch na een reportage van AVOTROS Radar. Gedurende het beroep verklaarde ook de NVWA dat zij vanillevla zonder vanille als onwettig beschouwt. Friesland Campina is niet de enige met vanillevla zonder vanille. Zij bracht ter zitting naar voren dat voor 80% van de vanillevla’s hetzelfde geldt, waaronder die van Jumbo, Albert Heijn, Aldi, Lidl. Dit is geen goed excuus, maar toont volgens foodwatch aan dat veel producenten het niet zo nauw nemen met de regels. foodwatch gaat nu ook de andere producenten aanschrijven dat ze hun vanillevla moeten aanpassen. Er moet vanille in vanillevla zitten of er moet duidelijk op de verpakking staan dat het alleen om een (kunstmatig) smaakje gaat. Weigeraars kunnen een klachtenprocedure tegemoet zien.
Vanillevla moet aangepast: vanille toevoegen of geen vanillevla meer noemen
Hoewel uitspraken van de RCC niet bindend zijn, is hier geoordeeld dat Friesland Campina in strijd handelt met de Europese wet tegen misleiding (<link https: eur-lex.europa.eu legal-content nl txt html _blank>Verordening (EU) 1169/2011). Deze wet is natuurlijk wel bindend, zeker nu de NVWA zich al achter de klacht van foodwatch heeft geschaard. Daarom zullen Friesland Campina en de andere producenten hun producten moeten aanpassen. Dit betekent dat ofwel echte vanille moet worden toegevoegd, ofwel duidelijk moet worden gemaakt dat de vla geen vanille bevat door bijvoorbeeld wijziging van de naam in ‘Vla met vanillesmaak’.
Friesland Campina verdedigde zich in beroep door erop te wijzen dat ook vanillevla van andere merken geen vanille bevatten. Ze overlegde hiertoe een bijlage waarin zij stelde: “Hierop is te zien dat merken als Campina, Milbona, Milsani, Melkan, Zaanse Hoeve, Melkunie, Jumbo, Optimel, Boer en Land, Oke, Plus, AH magere vla vanille, Zuivelhoeve, Topvit en Dreefsigt allemaal op de verpakking de gele kleur hanteren, en als ingrediënt een aroma hebben, of een natuurlijk aroma, dat NIET daadwerkelijk afkomstig is van vanille. Het betreft hier 80 % van het volume vanillevla op de Nederlandse markt.”
foodwatch ziet ook dat veel fabrikanten de echte vanille hebben vervangen door aroma’s, zonder dit duidelijk te maken aan consumenten. foodwatch zal fabrikanten die in strijd handelen met de Europese wetgeving aanschrijven en duidelijk maken dat ze hun producten moeten aanpassen. Als ze dit niet doen kan foodwatch ook tegen hen klachtenprocedures opstarten.
Papieren regels – in praktijk
In Europa is het verboden consumenten te misleiden rond voedsel. Dit is vastgelegd in de zogenaamde Etiketteringsverordening (<link https: eur-lex.europa.eu legal-content nl txt html _blank>verordening (EG) nr.1169/2011), met name in artikel 7. Over de vraag wanneer iets misleidend is, kan echter discussie bestaan.
De NVWA stelt op haar <link https: www.nvwa.nl onderwerpen etikettering-van-levensmiddelen misleiding _blank>website over misleidende productnamen: “De productnaam of de afbeelding op een verpakking of etiket hoeft niet exact overeen te komen met de inhoud van het product. Maar zowel de productnaam als een afbeelding moet zodanig gekozen zijn dat de consument niet wordt misleid. Zo zal een product met de benaming 'zalmsalade' ook daadwerkelijk zalm als ingrediënt moeten hebben.” Tegelijkertijd stelt zij over de handhaving op deze regels: “Meldingen over misleiding neemt de NVWA niet direct in behandeling omdat er geen sprake is van risico’s voor de volksgezondheid.”
De vele misleidende producten in het winkelschap – het geldt lang niet alleen voor vanillevla – zijn het resultaat van het jarenlang door de vingers zien van dit gesjoemel. Fabrikanten denken er mee weg te kunnen komen. foodwatch wil met procedures een einde maken aan deze misleiding. Ook 10 duizend consumenten lieten hun protest al horen via een <link https: www.foodwatch.org nl onze-campagnes onderwerpen misleidende-marketing e-mailactie-misleiding _blank>emailactie.